Hani vardır ya; heyecanlandığınızda, aceleyle bir iş yaptığınızda veya özen gösterdiğinizde elleriniz titrer. Ne yaparsanız yapın engel olamazsınız o kahvenin dökülmesine, elinizdeki kalemle yazdığınız yazının kötüleşmesine veya bir imza atarken bile yaşadığınız sıkıntıya. İşte bu tür durumlar özellikle de genç bireylerde yaşanıyorsa, bizler hekim olarak bu durumun önce biyolojik yapısal nedenlerini araştırırız. Ailede benzer bireyler olup olmadığını sorgularız, ki nitekim çoğunlukla cevap “evet” olur. Bu durumda koyduğumuz teşhis “esansiyel tremor” dediğimiz, beyinde hareketin ince ayarını yapan kimyasallara ait genetik kökeni olan bir aksaklık olur.

İlginç olan durum; sözünü ettiğim esansiyel tremor hastalarının yaşamları boyunca migren türü baş ağrılarını sağlıklı bireylere oranla kabaca iki kat daha fazla yaşıyor olmalarıdır. Nitekim yakın zamanda bu ilişkinin ortak genetik kökenlerini ortaya çıkaran tatmin edici bilimsel raporlar da açıklandı.

Eskiden beri tik bozuklukları başta olmak üzere farklı özelliklerde hareket bozuklukları ile migren arasında tesadüfü aşan oranlarda bir bağlantı olduğunu biliyorduk. Hatta bu hareket bozukluklarının tedavisinde işe yarayan bazı ilaçların migrenli hastalarımıza verdiğimizde, onlarda da ağrıları seyrekleştirdiği ve hatta yaşanan ağrı ataklarının eskisine oranla daha hafif geçtiğini tecrübe etmiştik. Ancak; genetik açıdan ortak adresler bulmak, konuya daha geniş pencereden bakmamız gerektiğini anımsattı biz hekimlere.

Bu durum, hastalarımıza, baş ağrısı için gittikleri hekim meslektaşlarımıza ağrı dışında yaşadıkları tüm bedensel belirtileri aktarma sorumluluğunu yükledi. Ancak böylelikle her zaman söz ettiğimiz ormanı daha iyi görebiliriz, yalnızca baş ağrısı ağacına odaklanmadan.

Kaynaklar: Özge, A. Genetik Havuzdan Çeyiz Sandığına Migren. İstanbul; A7 Kitap Yayıncılık, 2018.