YAZAR ETİKETİ: AYNUR ÖZGE, OZAN KAYAR

Çocuk ve ergenlerde yaygın olarak görülen baş ağrıları onların okul başarılarının yanında, akranları ve aileleriyle (hatta kendileriyle) olan ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle bu ağrılar mutlaka dikkate alınması ve tedavi edilmesi gereken durumlardır ve görülme sıklıkları son 30 yılda gittikçe artmaktadır. Bu olgular (özellikle migren) erken yaşta doğru yöntemler ile tedavi edilirse erişkin dönemde çocuk ve ergenlerin baş ağrısı yakınmalarının devam etme olasılığı %30-50 oranında azaltılabilir. Bu hiç de yabana atılacak bir oran değildir. Tam da bu noktada gerek bilim dünyasının gerekse ekonomi çevrelerinin gözünü bir gerçek açıyor. O da bu hastalığı önlemek, tedavi etmekten daha az yıkıcı ve daha ucuz bir çözüm yoludur.

Toplumu migren konusunda bilgilendirip hastaların vakit kaybedip hastalığın müzminleşmesine fırsat vermeden doğru hekime başvurmalarını sağlarsak, erken tanıyla düşük maliyette tedavi şansı yakalarız. Üstelik erken tanı hastaya itibarını iade edeceği için yaşam kalitesi bozulmayacak ve üretkenlik çağındaki bu insanlar topluma dönük görevlerini hakkıyla yerine getirebileceklerdir. Tüm bunlardan çok daha önemlisi, migrenden dolayı yaşam kalitesi düşen ve mutsuz olan ebeveynlerin %70 olasılıkla migrenli genlerle doğan çocukları için harcanacak para, zaman ve emek de tasarruf edilmiş olur. Özellikle gelecek kuşakların doğru model alarak yetişmesi için ebeveynlerin doğru yönlendirilmesi bugünümüzü ve geleceğimizi güvenceye alacaktır.

Hastaların tedavisinde ağrı önleyici tedavileri ağrı kesici tedavilere üstün tutarsak, hem ağrı kesicilere bağlı beyinde kalıcı hasarların geliştiği özel baş ağrısından uzak durmuş, hem de tedavi maliyetini, hastanın hekim ziyareti için ayırması gereken zamanı ve parayı tasarruf etmiş oluruz. Bu arada gereksiz yapılacak tetkiklerden, bunların hastaya vereceği maddi kayıp ve sağlık etkilerinden hiç söz etmiyorum bile.

Migrenli hastaların tedavisinde yaşam şekillerini düzenlemenin en az ilaç tedavisi veya girişimler kadar önemli olduğunu iyice anlatmalıyız anladıklarından emin oluncaya dek. Bu noktada hekimlere yardım edecek fizyoterapist, psikolog veya eğitim hemşiresi gibi başka ülkelerdeki baş ağrısı merkezlerinde çokça bulunan ekiplere imrenmeden edemiyorum. Ne diyeyim; evrene gönderiyorum güzel dilekleri, belki dönüp bize de gelir bir ucundan. Kısmet…

Kaynaklar: Özge, A. Genetik Havuzdan Çeyiz Sandığına Migren. İstanbul; A7 Kitap Yayıncılık, 2018.