YAZAR ETİKETİ: AYNUR ÖZGE, OZAN KAYAR

Uygun bir genetik yatkınlığı olan kişilerde bazı tetikleyiciler migren ataklarını ortaya çıkaran beyin kimyasallarının salgılanmasına yol açar. Bu tetikleyiciler herkeste farklı biçimde ve farklı derecelerde görünmeleriyle beraber biyolojik, çevresel, beslenmeyle ilişkili ve psikolojik etmenlere bağlı olup olmamalarına göre sınıflandırılabilirler.

Biyolojik etmenlere bağlı tetikleyiciler: Cinsiyet hormonları, puberte (buluğ), menstruasyon, yorgunluk, uyku düzeni bozukluğu

Çevresel etmenlere bağlı tetikleyiciler: Parlak ışık, gürültü, hava kirliliği, sigara, parfüm, tiner gibi bazı keskin kokular, sıcak hava, sıcak banyo, seyahat, jet-lag, atmosferik hava, hava durumu değişimi, düşük barometrik basınç, yüksek atmosfer basıncı, rüzgarlı hava, taşıt tutması, sık oynanan bilgisayar oyunları, fiziksel aktivite

Beslenme ile ilişkili etmenlere bağlı tetikleyiciler: Açlık, fermante besinler, küflü peynir, kurutulmuş besinler, narenciye, balık, çikolata, kuruyemişler, nitrat içeren besinler, işlenmiş besinler, alkolik fermante içecekler, kafeinli içecekler, enerji içecekleri, yetersiz sıvı alımı, dehidratasyon

Psikolojik etmenlere bağlı tetikleyiciler: Stres seviyesinde ani değişim, anksiyete, depresyon, kronik stres, fiziksel veya mental tükenmişlik hali, ders çalışma ve sınav kaygısı

Kaynaklar:

Bener A, Uduman SA, Qassimi EMA et al: Genetic and enviromental factors associated with migraine in schoolchildren .Headache 2000;40: 152-157.

Karli N, Akis N, Zarifoglu M, Akgoz S, Irgil E, Ayvacioglu U, Calisir N, Haran N, Akdogan O: Headache prevalence in adolescents aged 12 to 17: a student-based epidemiological study in Bursa.

Headache 2006; 46(4): 649-655

Kelman L: Pain characteristics of the acute migraine attack. Headache 2006a; 46(6): 942-953.

Özge A, Buğdaycı R, Şaşmaz T, Kaleağasi H, Kurt Ö, Karakelle A, Tezcan H, Siva A: The Sensitivity and Specificity of the Case Definition Criteria in Diagnosis of Headache: A School-Based Epidemiological Study of 5562 Children In Mersin. Cephalalgia. 2002; 22(10): 791-798.

Turkdogan D, Cagirici S, Soylemez D, Sur H, Bilge C, Turk U: Characteristic and overlapping features of migraine and tensiontype headache Headache 2006; 46(3): 461-468.