Başağrılı çocuk ve ergenlerde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olduğunda…
yonetim2021-12-15T14:33:10+00:00Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) migren olgularında sık bildirilen bir durumdur ve migren atakları okulla ilişkili stres etmenleri gibi dış uyaranlardan olumsuz etkilenir. Tedavi edilmemiş DEHB olgularında okul başarısı düşüklüğünde migren ataklarının başlı başına bir neden olabileceği düşünülmelidir, bu noktada çocuğun ve ailenin baş ağrısı öyküsü araştırılmalıdır. Çocuk ve ergenler akademik olarak çok zorlandıkları zaman baş ağrısı gibi bedensel yakınmalar tetiklenebilir. Öte yandan ataklar çocukların sosyal işlevselliğini de bozabilir. Baş ağrısı atakları sırasında çocuklar oyun ve hobilerini bırakmak durumunda kalabilirler. Bu durum çocukların benlik saygısını ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkilemektedir. Böylesi bir durumda çok disiplinli, objektif ve ön yargısız bir yaklaşım gereklidir. Çocuk ya da ergen istenmeyen bir davranış sergilediğinde altta yatan asıl nedenler araştırılmalı, peşinen yargılanmamalıdır. Hastaların ağrılarının ne zaman ve hangi koşullarda başladığı dikkatle dinlenerek sorunun çözümü kolayca bulunabilir. Erken tedavi ve tutumlarla DEHB’li çocuklar üzerindeki stres düşürülerek, baş ağrı sıklığı ve şiddeti azaltılmaya çalışılmalıdır. İki sorunu birlikte çözmeye yönelik yaklaşımlar her zaman daha başarılı olmaktadır.
Tedavi öğretmen ve aile bilgilendirmesi ile başlar. Ortak bir davranışsal yol çizmek çözümü kalıcı hale getirecektir. Bu süreçte aşağıdaki önerilerin göz önünde bulundurulması yararlı olabilir:
*Çocukların eğitim ve öğretiminde bireysel farklılıklar göz önünde bulundurulmalıdır.
*DEHB’li çocuk ve ergenlerdeki olumlu davranışları ve özgüven gelişimini pekiştirici tutum sergilenmelidir.
*Aileler ve öğretmenler çocukları özellikle sınıf veya arkadaş grubu gibi topluluk önünde eleştirmemeleri gerektiği konusunda uyarılmalıdır.
*Çocuğa her çalışma sırasında aklında tutacağı kadar bilgi verilmeli, yoğun bilgi yüklenmesinden kaçınılmalıdır.
*Çocuklar sınavlarda soruları yavaş cevaplıyorlarsa ek süre verilerek uyumları sağlanmalıdır.
*Ebeveynler ve öğretmenler stresle baş etme yöntemleri konusunda yeterli donanıma sahip olmalıdır.
*DEHB’li çocuklarda kullanılan bazı ilaçların da tedavinin ilk haftalarında baş ağrısını tetikleyebileceği unutulmamalıdır.
Kaynaklar:
Toros F. ‘Başağrılı Çocuk ve Ergenlerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Varsa…’ Anne Yapamam Başım Çok Ağrıyor (Ed. A Özge) içinde. İstanbul; Boyut Yayıncılık, 2014.
Özge A, Toros F, Güler G, Öksüz, N. Görsel Auralı Migren ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu. Anne Yapamam Başım Çok Ağrıyor (Ed. A Özge) içinde. İstanbul; Boyut Yayıncılık, 2014.
Toros F, Özge A, Güler G. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu’na Eşlik Eden Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve Konuşma (Artikülasyon) Bozukluğu’na Bağlanan Başağrısı. Anne Yapamam Başım Çok Ağrıyor (Ed. A Özge) içinde. İstanbul; Boyut Yayıncılık, 2014.)